هدف: ذرت (Zea mays L. ) یکی از مهمترین گیاهان زراعی در سراسر دنیا و از گیاهان مدل خانواده غلات است. استقرار و بهینه سازی یک سیستم بیان موقت ژن موفق در ذرت علاوه بر قابلیت استفاده در پروژه های خاموشی ژن یا تولید پروتئین های نوترکیب، می تواند موجب تسهیل مطالعات عملکرد ژن در این گیاه شود. پژوهش حاضر با هدف بهینه سازی سیستم بیان سیستمیک ژن به واسطه آگروباکتریوم در گیاه ذرت با استفاده از یک ناقل مبتنی بر ویروس موزائیک نیشکر انجام پذیرفت. مواد و روش ها: برای این منظور از ژنوم ویروسی نوترکیب که در آن توالی رمزکننده پروتئین فلورسنت سبز (GFP)، در امتداد چهارچوب قرائت آزاد ویروس و در ناحیه بین توالی P1 و HC-Pro ویروس درج شده بود، استفاده شد. برای انتقال ژنوم ویروسی نوترکیب به گیاهان ذرت، از روش تزریق مستقیم آگروباکتریومی (آگرواینجکشن) به نواحی مریستمی گره کولئوپتیلی گیاهچه استفاده شد. کارایی دو سویه EHA105 و GV3101 باکتری Agrobacterium tumefaciens در انتقال ژنوم نوترکیب ویروس به سه واریته ذرت Iochief، Golden Bantam (ذرت شیرین) و B73 (ذرت دندان اسبی) در دو مرحله رشدی (گیاهچه های سه و هفت روزه) مورد مقایسه قرار گرفت. پس از ظهور علائم موزائیک ویروسی در گیاهان تلقیح شده، بیان ژن خارجی GFP با استفاده از میکروسکوپ فلورسنت کانفوکال و همچنین RT-PCR در این گیاهان در مقایسه با گیاهان شاهد ارزیابی شد. نتایج: نتایج حاصل از RT-PCR و میکروسکوپ فلورسنت کانفوکال، نشان داد که سویه GV3101 در مقایسه با سویه EHA105 به لحاظ آماری عملکرد بالاتری در انتقال ناقل نوترکیب به گیاهان ذرت دارد. همچنین در مقایسه واریته های مختلف ذرت، این روش در بیان پروتئین فلورسنت سبز در ذرت واریته گلدن بانتام به طور بسیار معنی داری موفق عمل نمود. اگرچه در مورد سویه EHA105 درصد گیاهچه های سه روزه ذرت شیرین گلدن بانتام که به طور موفق ناقل محتوی ژن خارجی را دریافت و بیان نمودند بالاتر بود، اما در مورد سویه GV3101 تفاوت معنی داری میان گیاهچه های سه و هفت روزه مشاهده نشد. نتیجه گیری: ذرت رقم گلدن بانتام و آگروباکتریوم سویه GV3101 در مراحل پیش از دوبرگی به عنوان یک سیستم مدل بهینه، سریع و کارآمد برای پروژه های تحقیقاتی بررسی عملکرد ژن و حوزه های پژوهشی مرتبط پیشنهاد می گردد.

بیماری برگ بادبزنی توسط ویروس برگ بادبزنی مو (Grapevine fanleaf virus-GFLV) ایجاد می شود و مخرب ترین بیماری ویروسی شناخته شده در گیاه مو است که هر سال باعث خسارت جبران ناپذیری در تاکستان ها می شود. منشا GFLV به احتمال زیاد ایران قدیم بوده و لذا به منظور ممانعت از شیوع بیشتر آن، شناسایی دقیق این ویروس در نواحی انگورخیز ایران و همچنین مطالعه پیوسته الگوی پراکنش آن ضروری است. در این پژوهش پراکنش و میزان آلودگی نسبی به این ویروس مخرب در تاکستان ها و نهالستان های نواحی مختلف ایران مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع تعداد 882 نمونه از شهرستان های ابهر، ارومیه، بوانات، جهرم، شیراز، کرج، میمند و نقده جمع آوری شدند. با استفاده از روش های تشخیصی مختلف شامل انتقال مکانیکی بر روی گیاهان محک، آزمون های سرولوژیک و مولکولی، آلودگی به GFLV در 204 نمونه تایید گردید. طی این پژوهش برای نخستین بار آلودگی به ویروس GFLV در خزانه کاری های کرج و تاکستان های شهرستان نقده گزارش شد. بیشترین میزان آلودگی در بین نمونه های جمع آوری شده متعلق به شهرستان بوانات با 63.7 درصد بود. تمامی نمونه های جمع آوری شده از شهرستان ابهر عاری از ویروس بودند. میزان آلودگی در سایر مناطق بین 1.8 تا 43.1 درصد متغیر بود. نتایج بیانگر گسترش پراکنده این ویروس در تاکستان های مناطق مختلف ایران می باشد که به نظر می رسد توسط قلمه و پیوندک آلوده گسترش یافته باشد.

ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic virus, BCMV)، ویروس موزائیک معمولی بافت مرده لوبیا (Bean common mosaic necrosis virus, BCMNV) و ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus, CMV) از ویروس های بذربرد لوبیا می باشند که به طور جدی باعث افت کمی و کیفی این محصول می شوند. بدلیل وجود گزارش های متعدد از آلودگی مخلوط لوبیا با این سه ویروس، معرفی روشی دقیق، سریع و حساس برای ردیابی همزمان CMV، BCMV و BCMNV در گیاه لوبیا می تواند نقش مهمی را در جلوگیری از انتشار ویروس و گسترش خسارت آنها و نیز غربال گیاهان سالم داشته باشد. در پژوهش حاضر برای ردیابی همزمان BCMV، BCMNV، CMV و نیز ژن 18s rRNA بعنوان کنترل داخلی، روش Multiplex RT-PCR استفاده شد. برای این منظور ابتدا لوبیای آلوده به این سه ویروس توسط DAC-ELISA ردیابی شد. آران آ کل استخراج و سپس cDNA با استفاده از آغازگرهای تصادفی شش نوکلئوتیدی ساخته شد. واکنش پی سی آر با استفاده از آغازگرهای اختصاصی برای هر ویروس و کنترل داخلی بصورت جداگانه و یا در ترکیب با یکدیگر بطور موفقیت آمیز قادر به تکثیر قطعات در حدود 470 جفت بازی برای BCMV، حدود 500 جفت بازی برای کنترل داخلی، حدود 704 جفت بازی برای BCMNV و حدود 870 جفت بازی برای CMV گردیدند. این روش قابلیت ردیابی این سه ویروس را در 100 نانوگرم از آر ان ای کل دارد.

دو ویروس موزائیک کوتولگی ذرت (Maize dwarf mosaic virus, MDMV) و موزائیک جنوبی مرغ (Bermuda grass southern mosaic virus, BgSMV) به رغم تفاوت مشخص نود نوکلئوتیدی در ژن پروتئین پوششی، از لحاظ سرولوژیکی و مولکولی شباهت زیادی به هم دارند. در این تحقیق رابطه دگرپادی این دو ویروس مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی در قالب 5 تیمار در 5 تکرار (هر تکرار شامل یک گلدان با ده بوته) طراحی شد. تیمارها شامل مایه زنی مکانیکی هر یک از ویروس ها به گیاه پس از استقرار ویروس دیگر، مایه زنی توام و مایه زنی دو ویروس به طور جداگانه بودند. دو هفته بعد از مایه زنی، برای استخراج آر ان ای ویروس با استفاده از mRNA Capture Kit از تیمارها نمونه برداری شد. از آر ان ای ویروس به روش ترانویسی معکوس cDNA تهیه و با جفت آغازگرهای MD3F/MD1R و BgSMF90/BgSMR90b در آزمون PCR تکثیر شد. نتایج آزمون PCR نشان داد که مایه زنی هر کدام از دو ویروس از تکثیر ویروس دیگر جلوگیری می کند. بر اساس این آزمون و اطلاعات بیولوژیکی و مولکولی قبلی می توان نتیجه گرفت که دو ویروس با هم رابطه دگرپادی دارند و بنابراین ممکن است به رغم تفاوت های بیولوژیکی و مولکولی، رابطه بسیار نزدیک با هم داشته باشند و یا سویه های یک ویروس محسوب شوند. در این بررسی رابطه دگرپادی ویروس موزائیک ایرانی قیاق (Iranian Johnson grass mosaic virus, IJMV) با دو ویروس BgSMV و MDMV به عنوان شاهد نیز مطالعه شد که بین آنها هیچ رابطه دگرپادی دیده نشد.

وقوع آلودگی همزمان پدیده­ ای رایج در گونه­ های گیاهی است که می­ تواند منجر به تغییرات در آلودگی ویروس­ ها شود. در این مطالعه، پیشرفت بیماری در آلودگی­ های مخلوط و انفرادی ویروس موزائیک خیار و ویروس موزائیک زرد لوبیا توسط اندازه­ گیری گسترش علائم، شدت بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری در لوبیا و باقلا بررسی شد. آلودگی همزمان لوبیا به ویروس موزائیک خیار و ویروس موزائیک زرد لوبیا، شدت بیماری بالاتر میزبان را باعث شد، اما تفاوت معنی داری در باقلا مشاهده نشد. روش Abbottاثر هم افزایی در لوبیا بین ویروس موزائیک خیار و ویروس موزائیک زرد لوبیا نشان داد، در حالی که بر پایه پاسخ­ های رشدی میزبان، برهمکنش از نوع آنتاگونیست بود. در باقلا، روش Abbott و پاسخ­ های رشدی میزبان، برهمکنش ویروس ها را از نوع افزایشی نشان داد. به طور کلی، روش Abbott روشی مناسب برای تعیین نوع برهمکنش از نوع هم افزایی در این پاتوسیستم­ ها بود. متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

منابع مقاوم به ویروس موزاییک هندوانه (WMV) ، ویروس موزائیک زرد کدو (ZYWV) و دو جدایه محلی ویروس موزاییک خیار (CMV) به عنوان مخرب ترین ویروس بیماری زای طالبی و خربزه (Cucumis melo L.) در مزارع ایران، مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی مقاومت ژرم پلاسم طالبی و خربزه تحت فشار زیاد بیمار با مایه کوبی های طبیعی بوسیله شته محلی، مایه زنی مکانیکی در گلخانه و سپس ارزیابی مزرعه ای ارقام مقاوم و متحمل حاصل از طریق مایه کوبی های طبیعی و مکانیکی انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیشتر ارقام طالبی و خربزه به هر دو شرایط آلودگی طبیعی ویروس های جالیز در مزرعه و آلودگی مکانیکی در گلخانه حساس بودند. با این وجود، رقم طالبی مکولالینا ورتبرود و ارقام خربزه سوسکی و بهرام آبادی نسبا به ZYMV مصون بودند. ارقام طالبی گالیکوم و خوراسگانی در برابر CMV و WMV در هر دو شرایط مزرعه و گلخانه مقاوم بودند به همین ترتیب ارقام تاشکندی و لطیفه - 1 مقاوم بودند. ارقام طالبی باغ کومه لنجان، اشترجان، لنجان، فیروزان، شهد شیراز و ارقام خربزه آردیان و لطیفه با توجه به صفات تیپ آلودگی و میزان کاهش عملکرد میوه متحمل شناخته شدند. بیماری زاییCMV#1 ،CMV#2  و ZYMV بطور معنی داری متفاوت بود، به نحوی که CMV#1 بیماری زاترین نوع با بالاترین شدت (3.59) بود. ارزیابی مجدد نتایج، ارقام مفاوم و متحمل از طریق آلودگی مضاعف بوته ها در مزرعه، شواهدی دال بر ارثی بودن منابع مقاومت یا تحمل موجود در ارزیابی های قبلی مزرعه ای و گلخانه ای ژرم پلاسم بود.

بیماری موزائیک تره ایرانی در بسیاری از سبزی کاریهای فارس و بوشهر مشاهده شده است. علائم این بیماری به صورت موزائیک نواری و رگه ای در گیاهان آلوده نمایان است. از گیاهان مبتلا ویروسی جدا و موقتا به نام ویروس موزائیک تره ایرانی (Perian leek mosaic virus, PLMV) نامیده شد. به منظور بررسی ویروس، یک بوته مبتلا به گلخانه منتقل و به عنوان منبع ویروس و با استفاده از پلی اتیلین گلیکول 6000 (PEG 6000) ، بالشک سوکروز و بالاخره سانتریفوژ کردن در لوله های دارای شیب چگالی سورکوز - سولفات سزیوم خالص سازی گردید. آنتی سرم تهیه شده علیه PLMV، در آزمون های سرولوژیکی رسوب در قطرات ریز، نشت دو طرفه در ژل آگاروز، الیزا به روش مستقیم و غیر مستقیم و ایمونوالکترون میکروسکوپی مورد استفاده قرار گرفت. این ویروس به روس مایه زنی مکانیکی روی Chenopodium quinoa لکه موضعی و در پیاز خوراکی (Allium cepa) و تره ایرانی موزائیک سیستمیک ایجاد کرد. بر اساس آزمون های سرولوژیکی ، سیر (Allium Sativum) و پیاز خوراکی بعنوان دیگر میزبانان طبیعی ویروس شناسایی شدند. طول نرمال 30 پیکره ویروس در عصاره تره ایرانی آلوده، 724 نانومتر تعیین شد. با الکتروفورز آموده ویروس خالص شده به روش SDS-PAGE، وزن مولکولی پروتئین پوششی ویروس kDa 37.4 و با الکتروفورز RNA در ژل آگاروز، وزن مولکولی ژنوم 106×3.4 دالتون برآورد شد. PLMV با کنه Aceria(=Eriphyes)tulipae به تره ایرانی منتقل شد اما ویروس توسط شته های Aphis gossypii و A. craccivora انتقال نیافت. با وجود این، بر اساس اختلافات دامنه میزبانی گلخانه ای و طبیعی و خصوصیات فیزیکو شیمیایی PLMV با سایر ویروس های کنه زاد آلوده کننده جنس Allium، احتمال می رود این ویروس سویه جدیدی از ویروس های کنه زاد جنس Allium یا ویروس گزارش نشده ای از این گیاهان باشد.

در دو دهه اخیر میزان وقوع عفونتهای قارچی افزایش قابل ملاحظه ای یافته است. عفونتهای قارچی عمقی برای پزشکانی که با بیمارانی چون مبتلایان به سرطان، بیماران دچار نقص سیستم ایمنی و آنهائی که بصورت فیزیولوژیکی دچار نقص ایمنی می باشند سر و کار دارند مشکلات عمده ای ایجاد می کند. در یک بررسی گذشته نگر که بر روی عفونتهای قارچی منتشر در بخش قارچ شناسی انستیتو پاستور بمدت 5 سال (ازفروردین ماه 73 تا اسفند 1377) صورت گرفت تعداد 581 نمونه از نظر این نوع عفونتها مورد بررسی قرار گرفته است. تشخیص بوسیله ازمایش مستقیم و کشت انجام می گرفت.در این بررسی عفونت قارچی در 151 مورد ثابت شد که شامل 77 مورد مرد و 74 مورد زن بودند 64 مورد عفونت قارچی (4/42%) یعنی با فاصله اطمینان 95 درصدی (%42.4±8) در بیمارانی که دارای یک یا چند فاکتور زمینه ای برای ابتلا به عفونت قارچی گسترده و مهاجم بودند روی داد. اما در 87 مورد (%57.6±8) بیماری قارچی در افراد نرمال روی داد. شایعترین عامل عفونت قارچی گونه های کاندیدا با (%76.8±6) بود. در این بررسی شایعترین فاکتور زمینه ای در بیماران دچار نقص ایمنی: بدخیمی های خونی، پیوند عضو و دیابت بود. بدلیل اینکه عفونت قارچی در بیماران مبتلا به نقص ایمنی از انسیدانس بسیار بالائی برخوردار است، پیشگیری در مرحله ای که علائم بالینی عفونت هنوز ظاهر نشده کمک بزرگی به درمان محسوب گشته و بنابراین درمان ضد قارچی برای مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی که به عفونتهای قارچی مبتلا می باشند بایستی هر چه سریعتر صورت گیرد.